همانطور که در درس دفتر روزنامه اختصاصی گفتیم، واحدهای تجاری بزرگ برای تسریع ثبت رویدادهای مالی خود، رویدادهایی که ماهیت مشابهی دارند و به صورت خیلی مکرر اتفاق می‌افتند را در دفتر روزنامه اختصاصی ثبت می‌کنند.
بنابراین شرکت‌ها، دریافت‌های نقدی خود را در دفتر روزنامه دریافت‌های نقدی ثبت می‌کنند.
دریافت بابت فروش نقدی و وصول مطالبات، دو نوع رایج از دریافت‌های نقدی هستند. بسیاری از دریافت‌های دیگر مانند دریافت بابت تسهیلات بانکی و فروش تجهیزات نیز وجود دارند. در دفتر روزنامه دریافت‌های نقدی یک یا دو ستونی، فضای کافی برای ثبت تمام دریافت‌ها وجود ندارد، بنابراین شرکت‌ها از دفتر روزنامه دریافت‌های نقدی چند ستونی استفاده می‌کنند.
به طور کلی، دفتر روزنامه دریافت‌های نقدی شامل ستون‌های زیر است:
- ستون‌های بدهکار شامل موجودی نقد و تخفیف‌های نقدی فروش.
- ستون‌های بستانکار شامل حساب‌های دریافتنی، درآمد فروش، و سایر حساب‌ها.
به جز وصول مطالبات و فروش نقدی کالا، سایر دریافت‌ها در ستون بستانکار سایر حساب‌ها ثبت می‌شوند.
در سیستم موجودی دائمی، همزمان با ثبت فروش کالا، ثبت دیگری شامل بدهکار کردن حساب بهای تمام شده کالای فروش رفته و بستانکار کردن حساب موجودی کالا نیز انجام می‌شود که یکی از ستون‌های دیگر دفتر روزنامه دریافت‌های برای انجام این ثبت‌ها در نظر گرفته شده است.
تصویر زیر دفتر روزنامه دریافت‌های نقدی شش ستونی را نشان می‌دهد.
ممکن است که علاوه بر شش ستون بالا، شرکت‌ها از ستون‌های بستانکار دیگری نیز برای کاهش انتقال های به دفتر کل استفاده کنند. به عنوان مثال، یک مؤسسه قرض الحسنه در طول ماه، هزاران بار از مشتریان وجه نقد دریافت می‌کند. استفاده از ستون‌های بستانکار جداگانه برای وام‌های دریافتنی و درآمد بهره، به جای ستون بستانکار سایر حساب‌ها، انتقال‌ها به دفتر کل را کاهش می‌دهد.
ثبت در دفتر روزنامه دریافت‌های نقدی
برای نشان دادن ثبت اسناد در دفتر روزنامه دریافت‌های نقدی، مثال درس دفتر روزنامه فروش در مورد رویدادهای مردادماه شرکت ایران را ادامه می‌دهیم.
۱ مرداد: مالک مبلغ 50,000,000 ریالی در شرکت سرمایه‌گذاری کرد.
۷ مرداد: فروش نقدی کالا به مبلغ 19,000,000 ریال (بهای تمام شده کالای فروش رفته 12,400,000 ریال).
۱۰ مرداد: مبلغ 103,880,000 ریال از شرکت آلفا بابت فاکتور 106,000,000 ریالی شماره ۱۰۱ با کسر ۲٪ تخفیف نقدی دریافت شد.
۱۲ مرداد: فروش نقدی کالا به مبلغ 26,000,000 ریال (بهای تمام شده کالای فروش رفته 16,900,000 ریال).
۱۷ مرداد: مبلغ 111,230,000 ریال از شرکت بتا بابت فاکتور 113,500,000 ریالی شماره ۱۰۲ با کسر 2 درصد تخفیف نقدی فروش دریافت شد.
۲۲ مرداد: وامی به مبلغ 60,000,00 ریال از بانک دریافت شد.
۲۳ مرداد: مبلغ 76,440,000 ریال از شرکت گاما برای فاکتور 78,000,000 ریالی شماره ۱۰۳ با کسر ۲٪ تخفیف دریافت شد.
۲۸ مرداد: مبلغ 91,140,000 ریال از شرکت دلتا بابت فاکتور 93,000,000 ریالی شماره ۱۰۴ با کسر 2 درصد تخفیف نقدی دریافت شد.
دریافت‌های نقدی به صورت زیر در دفتر روزنامه دریافت‌های نقدی ثبت می‌شوند.
در ادامه اطلاعات بیشتری را در مورد ستون‌های دفتر روزنامه دریافت‌های نقدی ارائه می‌دهیم.
ستون‌های بدهکار:
۱. موجودی نقد: شرکت ایران در این ستون مقدار وجه نقد دریافت شده را ثبت می‌کند. جمع این ستون، جمع دریافت‌های نقدی طی ماه را نشان می‌دهد.
۲. تخفیف‌های نقدی فروش: شرکت ایران یک ستون تخفیف‌های نقدی فروش را در دفتر روزنامه دریافت‌های نقدی خود گنجانده است. با این کار نیازی به درج اقلام تخفیف نقدی فروش در دفتر روزنامه عمومی نیست. در نتیجه، دفتر روزنامه دریافت‌های نقدی، وصول حساب‌های دریافتنی در دوره تخفیف را در یک خط نشان می‌دهد.
ستون‌های بستانکار:
۳. حساب‌های دریافتنی: شرکت ایران در ستون حساب‌های دریافتنی، وجوه نقدی دریافتی از بدهکاران را ثبت می‌کند. مبالغ درج شده در این ستون، مبالغی هستند که باید در حساب هر مشتری در دفتر معین ثبت شوند.
۴. درآمد فروش: در این ستون، تمام فروش‌های نقدی کالا ثبت می‌شود. فروش نقدی سایر دارایی‌ها (برای مثال تجهیزات) در این ستون ثبت نمی‌شود.
۵. سایر حساب‌ها: هر زمان که دریافت وجه نقد به غیر از وصول مطالبات یا درآمد فروش باشد، شرکت ایران از ستون سایر حساب‌ها استفاده می‌کند. به عنوان مثال، در اولین رویداد، شرکت ایران 50,000,000 ریال دریافتی از مالک را در بستانکار حساب سرمایه ثبت می‌کند. این ستون اغلب به عنوان ستون حساب‌های متفرقه شناخته می‌شود.
ستون بدهکار و بستانکار:
محدودیت دسترسی کامل به این درس
-
دوست عزیز.
-
دسترسی کامل به این درس برای کاربران ویژه حسابیار در نظر گرفته شده است.
-
با عضویت به عنوان کاربر ویژه‌ی حسابیار، علاوه بر دسترسی به این مطلب، به سایر مطالب مختص کاربران ویژه هم دسترسی پیدا می‌کنید.
محدودیت دسترسی کامل به این درس
دسترسی کامل به این درس برای اعضای ویژه حسابیار در نظر گرفته شده است.
ترتیب پیشنهادی حسابیار برای خواندن مطالب فصل سیستم اطلاعات حسابداری (مقدماتی):
