واگذاری و کنارگذاری دارایی‌های ثابت مشهود

واگذاری به هر روشی که انجام شود، باید در تاریخ واگذاری، ارزش دفتری دارایی ثابت را برای محاسبه سود یا زیان واگذاری تعیین شود. به خاطر داشته باشید که ارزش دفتری تفاوت بین بهای تمام‌شده دارایی ثابت و استهلاک انباشته در تاریخ روز واگذاری است.

• اگر این واگذاری در روز اول سال صورت نگیرد، همانطور که در درس روش‌های استهلاک گفتیم، باید استهلاک کسری از سال را تا تاریخ واگذاری شناسایی کنیم.
• سپس ارزش دفتری را با کاهش (بدهکار کردن) استهلاک انباشته برای کل استهلاک مرتبط با آن دارایی تا تاریخ واگذاری و کاهش (بستانکار کردن) حساب دارایی برای بهای تمام‌شده دارایی حذف می‌کنیم.

در ادامه این درس به بررسی حسابداری فروش و کنارگذاری دارایی‌های ثابت می‌پردازیم.

فروش دارایی‌های ثابت

در زمان فروش دارایی ثابت، شرکت ارزش دفتری دارایی را با عواید دریافتی حاصل از فروش مقایسه می‌کند.

• اگر درآمد حاصل از فروش از ارزش دفتری دارایی ثابت بیشتر باشد، سود حاصل از واگذاری رخ می‌دهد.
• اگر درآمد حاصل از فروش کمتر از ارزش دفتری دارایی ثابت فروخته شده باشد، زیان حاصل از واگذاری رخ می‌دهد.
• در هنگام واگذاری دارایی ثابت، شرکت تمام مبالغ مربوط به دارایی را از سوابق حسابداری حذف می‌کند. این اقدام مربوط به اصل دارایی است که شامل بهای تمام شده و کل استهلاک تا به امروز در حساب استهلاک انباشته می‌شود.

فقط ممکن است به صورت تصادفی، ارزش دفتری و ارزش منصفانه دارایی در هنگام فروش دارایی یکسان باشد. بنابراین سود و زیان حاصل از واگذاری دارایی‌های ثابت بسیار رایج است.

سود حاصل از واگذاری دارایی ثابت

به منظور روشن‌شدن بحث سود حاصل از واگذاری دارایی‌های ثابت، فرض کنید که شرکت سپاهان در 1 مهرماه 1402، مبلمان اداری را به قیمت 160,000,000 ریال می‌فروشد. بهای تمام شده این مبلمان اداری 600,000,000 ریال می‌باشد. استهلاک انباشته تا تاریخ 29 اسفند 1401 برابر با 410,000,000 ریال بوده است. استهلاک برای شش ماه اول سال 1402 برابر با 80,000,000 ریال است. شرکت سپاهان هزینه استهلاک و استهلاک انباشته را تا اول مهر با ثبت زیر به روز می‌کند.