سیستم جمع آوری، تجزیه و تحلیل رویدادهای مالی و انتقال اطلاعات مالی به تصمیم گیرندگان، به سیستم اطلاعات حسابداری معروف است.
عواملی که یک سیستم اطلاعات حسابداری را شکل میدهند عبارتند از ماهیت و اندازه کسب و کار، انواع و حجم رویدادهای مالی و نیازهای اطلاعاتی مدیریت و موارد دیگر.
پیش نیاز این درس : معادله حسابداری چیست؟
سیستمهای حسابداری
اکثر کسب و کارها از سیستمهای حسابداری کامپیوتری استفاده میکنند:
- این سیستمها تمام مراحل مربوط به فرآیندِ ثبت، از ورود دادههای اولیه تا تهیه صورتهای مالی (گزارش) را انجام میدهند.
- بسیاری از شرکتها سیستمهای اطلاعات حسابداری خود را در پاسخ به الزامات استانداردهای حسابداری و قوانین مالیاتی ارتقاء دادهاند.
- به علاوه، شرکتها از فنآوریهای جدید مانند ذخیرهسازی ابری استفاده میکنند که به کارکنان اجازه دسترسی به سوابق از مکانهای مختلف را میدهد.
در این درس به منظور تأکید بر مفاهیم و اصول اساسی، بر روی یک سیستم حسابداری دستی تمرکز میکنیم. مفاهیم و اصول حسابداری در سیستم حسابداری کامپیوتری و سیستم حسابداری دستی یکسان هستند و تغییری نمیکنند.
سیستمهای اطلاعات حسابداری بر فرآیندی متکی هستند که به آن چرخه حسابداری میگویند.
چرخه حسابداری با تجزیه و تحلیل رویدادهای مالی شروع و با تهیه تراز آزمایشی و بستن حسابها پایان مییابد.
ما در حسابیار هریک از مراحل چرخه حسابداری را توضیح خواهیم داد.
رویدادهای مالی
رویدادهای مالی (معاملات تجاری) رویدادهای اقتصادی یک واحد تجاری هستند که توسط حسابداران ثبت میشوند. ممکن است رویداد مالی، خارجی یا داخلی باشد.
- رویداد مالی خارجی شامل رویدادهای اقتصادی بین کسب و کار و با اشخاص و شرکتهای دیگر است. به عنوان مثال، خرید تجهیزات پخت و پز توسط پیتزا فروشی از تامین کننده، پرداخت اجاره ماهانه به صاحب مغازه و فروش پیتزا به مشتریان، رویدادهای مالی خارجی هستند.
- رویدادهای مالی داخلی، رویدادهای اقتصادی هستند که به طور کامل در داخل واحد تجاری رخ میدهند.
استفاده از لوازم پخت و پز و نظافت از رویدادهای داخلی پیتزا فروشی است.
بسیاری از فعالیتهای کسب و کارها، رویداد مالی نیستند.
به عنوان مثال رویداد غیر مالی میتوان به استخدام کارمندان، پاسخ دادن به ایمیلها، صحبت با مشتریان و ثبت سفارش کالا اشاره کرد. برخی از این فعالیتها ممکن است منجر به رویداد مالی شود: کارمندان دستمزد دریافت میکنند و تامین کنندگان کالاهای سفارش داده شده را تحویل میدهند.
باید هر رویداد را تجزیه و تحلیل کنیم تا ببینیم که بر اجزای معادله حسابداری تأثیر میگذارد یا خیر. اگر رویداد بر معادله حسابداری تاثیر گذار باشد، شرکت رویداد را ثبت خواهد کرد.
هر رویداد مالی باید اثر دو طرفهای بر معادله حسابداری داشته باشد. به عنوان مثال، اگر دارایی افزایش پیدا کند، باید یک از موارد زیر نیز اتفاق بیافتد:
- کاهش در دارایی دیگر، یا
- افزایش یک بدهی، یا
- افزایش حقوق مالکانه
ممکن است یک رویداد مالی بر دو یا چند حساب را تحت تأثیر قرار دهد. به عنوان مثال، وقتی یک دارایی 1.000.000 ریال افزایش مییابد، میتواند دارایی دیگر 600.000 ریال کاهش یابد و یک بدهی 400.000 ریال افزایش یابد.
تجزیه و تحلیل رویداد مالی
برای نشان دادن نحوه تجزیه و تحلیل رویدادهای مالی از لحاظ معادله حسابداری، فعالیتهای تجاری شرکت ثمین که یک شرکت توسعه نرم افزار گوشیهای هوشمند است را بررسی میکنیم. ثمین توسط حمید تاسیس شده است. رویدادهای مالی زیر در اولین ماه فعالیت شرکت ثمین انجام شده است.
رویداد مالی1: سرمایه گذاری نقدی توسط مالک
حمید، یک شرکت توسعه نرم افزار گوشی هوشمند راه اندازی میکند و نام آن را ثمین میگذارد. در 1 آبان 1400، حمید 15.000.000 ریال پول نقد در این شرکت سرمایه گذاری میکند. این رویداد باعث میشود که داراییها و حقوق مالکانه به یک مقدار افزایش یابند.
تجزیه و تحلیل: موجودی نقد (دارایی) و سرمایه مالک (حقوق مالکانه) 15.000.000 ریال افزایش مییابند.
دقت کنید که تعادل معادله حسابداری حفظ شده است. همچنین منبع افزایش حقوق مالکانه یعنی سرمایه گذاری اولیه، مشخص شده است. چرا این مهم است؟
زیرا سرمایه گذاری توسط مالک نشان دهنده درآمد نیست و در برای تعیین سود خالص محاسبه نمیشود. بنابراین، لازم است مشخص کنیم که افزایش حقوق مالکانه از چه طریقی بوده است(سرمایه گذاری یا درآمد).
سرمایهگذاریهای بعدی توسط مالک نیز همین تأثیر سرمایهگذاری اولیه بر حقوق مالکانه را دارند.
رویداد مالی 2: خرید تجهیزات به صورت نقدی
حمید برای شرکت ثمین، تجهیزات رایانه ای به مبلغ 7.000.000 ریال به صورت نقدی خریداری میکند. این رویداد منجر به افزایش و کاهش یکسان در داراییها میشود، ولی ترکیب داراییها تغییر میکند.
تجزیه و تحلیل: موجودی نقد (دارایی) 7.000.000 ریال کاهش مییابد و تجهیزات (دارایی) 7.000.000 ریال افزایش پیدا میکند.
دقت کنید که کل داراییها هنوز 15.000.000 ریال است و حقوق مالکانه نیز 15.000.000 ریال (سرمایه گذاری اولیه مالک) باقی میماند.
رویداد مالی 3: خرید لوازم به صورت نسیه
شرکت ثمین لوازم جانبی کامپیوتر که انتظار میرود چندین ماه مورد استفاده قرار بگیرند، را به قیمت 1.600.000 ریال خریداری میکند.
فروشنده قبول میکند که شرکت ثمین این صورت حساب را در آذر ماه پرداخت کند، پس این خرید نسیه (اعتباری) است. داراییها و بدهیها افزایش مییابند.
تجزیه و تحلیل: ملزومات (دارایی) و حسابهای پرداختنی (بدهی) 1.600.000 ریال افزایش مییابند.
اکنون کل داراییها 16.600.000 ریال است. این مبلغ با ادعای طلبکار 1.600.000 ریالی و ادعای مالکیت 15.000.000 ریال مطابقت دارد.
محدودیت دسترسی کامل به این درس
-
دوست عزیز.
-
دسترسی کامل به این درس برای کاربران ویژه حسابیار در نظر گرفته شده است.
-
با عضویت به عنوان کاربر ویژهی حسابیار، علاوه بر دسترسی به این مطلب، به سایر مطالب مختص کاربران ویژه هم دسترسی پیدا میکنید.
محدودیت دسترسی کامل به این درس
دسترسی کامل به این درس برای اعضای ویژه حسابیار در نظر گرفته شده است.
تمرین 1
مشخص کنید هر یک از سه رویداد زیر چه تاثیری بر معادله حسابداری دارند. برای هر ستون، مشخص کنید که آیا رویداد مالی باعث افزایش (+)، کاهش (-)، یا هیچ تاثیری (NE) بر داراییها، بدهیها و حقوق مالکانه نداشتهاند.
تمرین 2
رویدادهای مالی زیر برای شرکت البرز به شرح زیر است.
1. سرمایه گذاری نقدی توسط مالک
2. خرید تجهیزات به صورت نسیه.
3. پرداخت حقوق و دستمزد
4. انجام خدمات برای مشتریان به صورت نسیه
5. دریافت وجه نقدی از مشتریان (از مورد 4)
6. برداشت وجه نقد برای استفاده شخصی مالک.
7. هزینه تبلیغات به صورت نسیه
8. خرید موتور سیکلت به صورت نقد
9. انجام خدمات به صورت نقد
رویدادهای مالی فوق را فهرست کنید و تأثیر هر رویداد را بر داراییها، بدهیها و حقوق مالکانه شرح دهید. به عنوان مثال، اولین پاسخ این است: (1) افزایش دارایی و افزایش حقوق مالکانه.
تمرین 3
علی دفتر وکالت خود را در 1 مرداد 1401 افتتاح میکند. در اولین ماه فعالیت، رویدادهای مالی زیر انجام شدند.
1. علی 110.000.000 ریال به صورت نقدی در دفتر وکالت سرمایه گذاری کرد.
2. پرداخت 8.000.000 ریال برای اجاره مردادماه دفتر وکالت .
3. خرید نسیه 30.000.000 ریال تجهیزات.
4. انجام نقدی خدمات حقوقی برای مشتریان به مبلغ 15.000.000 ریال.
5. 7.000.000 ریال از بانک وام گرفت.
6. انجام نسیه (اعتباری) خدمات حقوقی برای مشتریان به مبلغ 20.000.000 ریال.
7. پرداخت نقدی هزینه تبلیغات به مبلغ 9.000.000 ریال.
8. علی 10.000.000 ریال پول نقد برای استفاده شخصی برداشت.
جدول خلاصه تجزیه و تحلیل رویدادهای مالی را تهیه کنید.
محدودیت دسترسی به جواب تمرین
-
نمایش جواب تمرین برای اعضای ویژه حسابیار در نظر گرفته شده است.
محدودیت دسترسی به جواب تمرینات و سوالات
مشاهده جواب تمرینات و سوالات فقط برای اعضای ویژه حسابیار امکان پذیر است.
ترتیب پیشنهادی حسابیار برای خواندن مطالب فصل حسابداری در عمل:
- معرفی فصل حسابداری در عمل
- تعریف حسابداری چیست؟
- استفاده کنندگان اطلاعات حسابداری
- خلق آثار هنری با استفاده از علم داده
- مبانی حسابداری | اخلاق در حسابداری
- اخلاق در حسابداری | به من دستور دادند این کار را انجام دهم
- مبانی حسابداری | چارچوب های حسابداری
- تخفیف کرهای | شفاف سازی کسب و کارها
- اصل بهای تمام شده تاریخی چیست؟
- فرض واحد پول و فرض تفکیک شخصیت
- حسابداری چگونه میتواند به کسب و کار شما کمک کند؟
- معادله حسابداری چیست؟
- رویداد مالی چیست؟ + چند مثال
- تجزیه و تحلیل رویدادهای مالی + 10 مثال
- مقدمهای بر صورتهای مالی
- فرصتهای شغلی در حسابداری
- فراتر از صورت های مالی
- واژهنامه | فصل حسابداری در عمل
- سوالات فصل حسابداری در عمل + پاسخ
- تمرین حسابداری | فصل حسابداری در عمل | قسمت اول
- تمرین حسابداری | فصل حسابداری در عمل | قسمت دوم
- مسئله حسابداری | فصل حسابداری در عمل
- آزمون حسابداری در عمل