مبنای حسابداری تعهدی یکی از مبانی حسابداری است، که بر اساس آن درآمدها در زمان تحقق و هزینه‌ها در زمان تحمل یا ایجاد (با صرف‌نظر از دریافت و پرداخت آنها) شناسایی و در دفتر روزنامه ثبت می‌شوند.
مبنای حسابداری تعهدی چیست؟
حسابداری تعهدی یکی از دو مبنای حسابداری است. مبنای دیگرِ آن مبنای حسابداری نقدی است که در مبنای نقدی درآمد و هزینه‌ها در زمان دریافت یا پرداخت وجه نقد، ثبت می‌شوند.
در مبنای تعهدی، باید درآمدها در زمان تحقق شناسایی و در صورت سود و زیان گزارش شوند، و اگر درآمدی تحقق یافته باشد ولی وجه آن دریافت نشده باشد، باید به عنوان حسابهای دریافتنی در صورت وضعیت مالی گزارش شود.
همچنین بر اساس مبنای تعهدی، باید هزینه‌ها در زمان ایجاد، در صورت سود و زیان گزارش شوند، و اگر هزینه‌ای ایجاد ولی پرداخت نشده باشد، باید به عنوان یک بدهی در صورت وضعیت مالی گزارش شود.
استفاده از این مبنا بر صورت وضعیت مالی (ترازنامه) تأثیر می‌گذارد، جایی که درآمدها و هزینه‌ها در صورت عدم دریافت یا پرداخت وجه نقد به عنوان مطالبات یا بدهی‌ها در صورت وضعیت مالی گزارش می‌شوند.
این مبنا، از اصل تطابق هزینه با درآمد پشتیبانی می‌کند، که طبق اصل تطابق درآمدها و هزینه‌های مربوط به یک رویداد مالی باید در همان دوره وقوع ثبت و گزارش شود. با انجام این کار، می‌توان سود و زیان کامل یک رویداد مالی را در دوره مالی گزارش کرد.
مثال حسابداری تعهدی
فرض کنید شرکت ایران در 15 اسفند سال 98، 10.000.000 ریال خدمات تبلیغاتی برای شرکت تهران انجام داده و مبلغ آن را 15 فروردین سال 99 دریافت می‌کند.
طبق مبنای تعهدی، شرکت ایران در زمان انجام خدمات (15 اسفند)، درآمد را شناسایی می‌کند و در زمان دریافت وجه (15 فروردین 99) درآمد شناسایی نمی‌کند، زیرا قبلاَ درآمد را در 15 اسفند سال 98 شناسایی کرده بود.
ثبت دفتر روزنامه این رویداد مالی در شرکت ایران به صورت زیر است:
شرکت تهران (خریدار) نیز در 15 اسفند، در زمان دریافت خدمات، هزینه را شناسایی می‌کند و در زمان پرداخت (15 فروردین 99) هزینه شناسایی نمی‌کند، زیرا قبلاَ این هزینه را در تاریخ 15 اسفند سال 98 شناسایی کرده بود.
ثبت دفتر روزنامه این رویداد مالی در شرکت تهران به صورت زیر است:
طبق استانداردهای حسابداری ایران، واحدهای تجاری ملزم به استفاده از مبنای تعهدی هستند.
در بند 23 استاندارد شماره 1 حسابداری ایران(نحوه ارائه صورتهای مالی) عبارت زیر آمده است:
به استثنای اطلاعات مربوط به جریانهای نقدی، واحد تجاری باید صورتهای مالی خود را بر مبنای تعهدی تهیه کند.
پیشنهاد عضویت در حسابیار
-
دوست عزیز.
-
شما با عضویت ویژه در حسابیار، می‌توانید به درس‌ها و آموزش‌ها دسترسی کامل داشته باشید.
ترتیب پیشنهادی حسابیار برای خواندن مطالب فصل اصلاح حساب‌ها:
آخرین دیدگاه‌ها