ترازنامه، تصویری از وضعیت مالی واحد تجاری در یک مقطع زمانی را نشان می‌دهد. برای اینکه استفاده کنندگان اطلاعات حسابداری از موقعیت مالی واحد تجاری درک بهتری داشته باشند، اغلب از ترازنامه طبقه بندی شده استفاده می‌کنند.
نکته: در تجدید نظر سال 1397 استاندارد شماره یک حسابداری با عنوان ارائه صورت‌های مالی، عبارت “ترازنامه” به “صورت وضعیت مالی” تغییر یافت.
ترازنامه طبقه بندی شده، دارایی‌ها و بدهی‌های مشابه را بوسیله طبقه بندی در کنار هم قرار می‌دهد.
ترازنامه طبقه بندی شده مفید است، زیرا حساب‌هایی که ویژگی‌های مشابهی دارند را در یک طبقه یا گروه قرار می‌دهد.
طبقه بندی ترازنامه به استفاده کنندگان صورت‌های مالی کمک می‌کند تا تعیین کنند:
آیا واحد تجاری دارایی و منابع کافی برای پرداخت بدهی‌ها در سررسید اختیار دارد یا خیر.
میزان مبلغ مطالبات بستانکاران کوتاه مدت و بلندمدت نسبت به کل دارایی‌های شرکت.
در ترازنامه، دارایی‌ها به دو قسمت دارایی جاری و دارایی غیر جاری تقسیم می‌شوند، و بدهی‌ها به دو قسمت بدهی جاری و بدهی غیر جاری طبقه بندی می‌شوند.
بسیاری از این طبقه بندی‌ها را می‌توان در ترازنامه (صورت وضعیت مالی) سال 1400 شرکت ذوب آهن اصفهان (تصویر زیر) مشاهده کنید.
در ادامه هر یک از اجزای ترازنامه طبقه‌بندی شده شامل دارایی‌ها، بدهی‌ها و حقوق مالکانه را به همراه زیر طبقه‌های آنها توضیح خواهیم داد.
دارایی‌های جاری
دارایی‌های جاری دارایی‌هایی هستند که شرکت انتظار دارد ظرف مدت یک سال یا یک چرخه عملیاتی آن، هر کدام که طولانی‌تر باشد، آنها را به وجه نقد تبدیل یا استفاده کند.
چرخه عملیاتی، میانگین مدت زمانی است که برای خرید یا تولید کالا، فروش آنها و سپس دریافت وجه نقد از مشتریان صرف می‌شود.
در ترازنامه شرکت ذوب آهن اصفهان دارایی‌های جاری 157,296,441 میلیون ریال است.
در اکثر واحدهای تجاری، برای طبقه بندی دارایی‌های جاری، از فاصله زمانی یک‌سال از تاریخ ترازنامه استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، حساب‌های دریافتنی یک نوع دارایی جاری است زیرا شرکت آنها را ظرف یک سال به پول نقد تبدیل می‌کند. موجودی مواد و کالا یک دارایی جاری است زیرا شرکت انتظار دارد تا یک سال آینده آنها را مصرف کند یا به فروش برساند.
برخی از شرکت‌ها از دوره‌ای بیش از یک سال برای طبقه بندی دارایی‌ها و بدهی‌ها به عنوان جاری استفاده می‌کنند زیرا چرخه عملیاتی آنها بیش از یک سال است.
برای اکثر کسب و کارها، چرخه عملیاتی کمتر از یک سال طول می‌کشد، بنابراین آنها از بازه زمانی یک سال برای طبقه بندی دارایی‌های جاری استفاده می‌کنند. اما برای برخی از کسب و کارها، مانند تولید کنندگان هواپیما و کشتی، ممکن است این مدت بیش از یک سال باشد.
معمولا دارایی‌های جاری شامل موارد زیر است:
(1) موجودی نقد
(2) سرمایه گذاری کوتاه مدت
(3) حساب‌های دریافتنی
(4) موجودی مواد و کالا
(5) پیش پرداخت هزینه‌ها (مانند پیش پرداخت بیمه)
شرکت ذوب آهن اصفهان در ترازنامه خود ، جمع دارایی‌های جاری را 157,296,441 میلیون ریال گزارش کرده است.
دارایی‌های غیر جاری
واحد تجاری باید تمام دارایی‌های که در طبقۀ دارایی جاری قرار نمی‌گیرند را به عنوان دارایی غیر جاری طبقه‌بندی کند.
انواع متداول دارایی‌های غیر جاری عبارتند از: سرمایه گذاری بلند مدت، دارایی‌های ثابت مشهود، دارایی‌های نامشهود.
شرکت ذوب آهن اصفهان در ترازنامه خود ، جمع دارایی‌های غیر جاری را 131,433,731 میلیون ریال گزارش کرده است.
در ادامه هریک اقلام دارایی غیر جاری را شرح می‌دهیم.
سرمایه گذاری بلندمدت
سرمایه گذاری بلندمدت به سرمایه‌گذاری‌هایی گفته می‌شود كه به قصد استفاده مستمر در فعالیت‌های واحد تجاری نگهداری می‌شود. یك سرمایه‌گذاری هنگامی به عنوان دارایی غیر جاری طبقه‌بندی می‌شود كه به قصد نگهداری برای بلندمدت باشد یا واگذاری آن توسط سرمایه‌گذار دارای محدودیت‌هایی باشد.
شرکت ذوب آهن اصفهان در ترازنامه خود سرمایه گذاری‌های بلندمدت را 6,451,075 میلیون ریال گزارش کرده است.
دارایی‌های ثابت مشهود
دارایی ثابت مشهود، به دارایی مشهودی اطلاق می‌شود که به منظور استفاده در تولید یا عرضه کالاها یا خدمات، اجاره به دیگران یا برای مقاصد اداری توسط واحد تجاری نگهداری می‌شود و انتظار می‌رود بیش از یک دوره مالی مورد استفاده قرار گیرد.
انواع مختلف دارایی ثابت مشود شامل زمین، ساختمان، ماشین‌آلات و تجهیزات، كشتی،هواپیما،وسایل نقلیه،اثاثـه و منصوبات، وتأسیسات می‌باشد.
شرکت ذوب آهن اصفهان در ترازنامه خود، دارایی‌های ثابت مشهود را 111,804,588 میلیون ریال گزارش کرده است.
دارایی‌های نامشهود
بسیاری از شرکت‌ها دارایی‌هایی با عمر طولانی دارند که ماهیت فیزیکی ندارند، اما اغلب بسیار ارزشمند هستند. ما این دارایی‌ها را دارایی‌های نامشهود می‌نامیم.
یکی از مهمترین دارایی‌های نامشهود سرقفلی است.
موارد دیگر شامل حق اختراع، حق چاپ، و علائم تجاری یا نام‌های تجاری است که به شرکت حق استفاده انحصاری را برای مدت زمان مشخصی می‌دهد.
شرکت ذوب آهن اصفهان در ترازنامه، دارایی‌های نامشهود را 211,707 میلیون ریال گزارش کرده است.
بدهی غیر جاری
بدهی‌های غیر جاری (بدهی بلندمدت) تعهداتی هستند که انتظار می‌رود واحد تجاری پس از یک سال آنها را پرداخت کند.
بدهی‌های این دسته شامل پرداختنی‌های بلندمدت، تسهیلات مالی بلندمدت، ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان است.
شرکت ذوب آهن اصفهان در ترازنامه، بدهی‌های غیر جاری را 38,114,391 میلیون ریال گزارش کرده است.
حقوق مالکانه
بخش حقوق مالکانه با توجه به شکل واحد تجاری متفاوت است.
در کسب و کارهای انفرادی فقط یک حساب سرمایه وجود دارد.
در شرکت تضامنی برای هر شریک حساب سرمایه وجود دارد.
در شرکت‌های سهامی، حقوق مالکانه حداقل شامل سرمایه و سود انباشته است.
سرمایه‌گذاری سهامداران در واحد تجاری با بدهکار کردن یک حساب دارایی (معمولاً موجودی نقد و بانک) و بستانکار کردن حساب سرمایه ثبت می‌شود. در حساب سود انباشته، سودهای حفظ شده برای استفاده در آینده را ثبت می‌کنند. شرکت‌ها حساب‌های سرمایه و سود انباشته را ترکیب می‌کنند و آنها را به عنوان حقوق مالکانه در ترازنامه گزارش می‌کنند.
شرکت ذوب آهن اصفهان در ترازنامه، حقوق مالکانه را 89,542,393 میلیون ریال گزارش کرده است.
پیشنهاد عضویت در حسابیار
-
دوست عزیز.
-
شما با عضویت ویژه در حسابیار، می‌توانید به درس‌ها و آموزش‌ها دسترسی کامل داشته باشید.
ترتیب پیشنهادی حسابیار برای خواندن مطالب فصل تکمیل چرخ حسابداری:
