برخی مواقع ممکن است در ثبت رویدادهای مالی، اشتباهی رخ دهد و باید به محض کشف این اشتباهات، با ثبت اصلاح اشتباه در دفتر روزنامه و دفتر کل، آنها را تصحیح کنیم.
بین ثبت اصلاح اشتباهات و ثبت اصلاح حساب‌ها تفاوت وجود دارد و تفاوت آنها به صورت زیر است:
ثبت اصلاح حساب‌ها، بخشی جدایی‌ناپذیر از چرخه حسابداری است. از سوی دیگر، اگر سوابق حسابداری بدون اشتباه باشد، ثبت اصلاح اشتباه، غیرضروری است.
ثبت اصلاح حساب‌ها فقط در پایان دوره مالی در دفتر روزنامه و دفتر کل انجام می‌شود. در مقابل، هر زمان که خطایی کشف شود، باید ثبت اصلاح اشتباه انجام شود.
ثبت اصلاح حساب حداقل یک حساب صورت وضعیت مالی(ترازنامه) و یک حساب صورت سود و زیان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. در مقابل، ثبت‌های اصلاح اشتباه ممکن است شامل هر ترکیبی از حساب‌هایی باشد که نیاز به اصلاح دارند. ثبت‌های اصلاح اشتباه باید قبل از بستن حساب‌های موقت انجام شوند.
برای تعیین ثبت اصلاح اشتباه، باید ثبت نادرست با ثبت صحیح مقایسه شود.
انجام این کار به شناسایی حساب‌ها و مبالغی که باید (نباید) اصلاح شوند، کمک می‌کند. پس از مقایسه، حسابدار باید برای اصلاح اشتباه اقدام کند.
مثال برای ثبت اصلاح اشتباه در حسابداری
دو مثال زیر، برای نشان دادن ثبت اصلاح اشتباه در شرکت سپاهان اتفاق افتاده است.
مثال 1
در 10 خردادماه، شرکت سپاهان 5.000.000 ریال از مشتری، بابت طلب قبلی دریافت می‌کند، ولی حسابدار به اشتباه، حساب موجودی نقد را بدهکار و حساب درآمد خدمات را بستانکار کرد. شرکت در 20 تیرماه این اشتباه را کشف می‌کند.
مقایسه ثبت نادرست با ثبت صحیح نشان می‌دهد که بدهکار کردن حساب موجودی نقد درست است. اما باید به جای بستانکار کردن حساب درآمد خدمات، حساب‌های دریافتنی بستانکار می‌شد. در نتیجه، هم درآمد خدمات و هم حساب‌های دریافتنی در دفتر کل بیش از مبلغ واقعی هستند. شرکت سپاهان ثبت اصلاح اشتباه را مطابق با تصویر زیر انجام می‌دهد.
مثال 2
در 22 تیرماه، شرکت سپاهان، اثاثه‌ای به صورت نسیه به قیمت 4.500.000 ریال خریداری می‌کند، ولی حسابدار به اشتباه، حساب اثاثه را 450.000 ریال بدهکار و حساب‌های پرداختنی را 450.000 ریال بستانکار می‌کند. این اشتباه در 3 مرداد (زمان دریافت صورت‌حساب ماهانه از مشتری) کشف می‌شود.
مقایسه دو ثبت نشان می‌دهد که دو حساب اثاثه و حساب‌های پرداختنی 4.050.000 ریال کمتر از مبلغ واقعی هستند. شرکت سپاهان ثبت زیر را برای اصلاح اشتباه انجام می‌دهد.
می‌توان برای اصلاح اشتباه، ابتدا ثبت نادرست را معکوس کرد و سپس ثبت صحیح را انجام داد. این روش به تعداد ثبت‌های بیشتری منجر می‌شود، اما نتیجۀ مطلوب‌تری دارد.
پیشنهاد عضویت در حسابیار
-
دوست عزیز.
-
شما با عضویت ویژه در حسابیار، می‌توانید به درس‌ها و آموزش‌ها دسترسی کامل داشته باشید.
تمرین
شرکت سپاهان اشتباهات زیر را در دیماه 1401 کشف کرد.
- مبلغ 60.000.000 ریال بابت هزینه حقوق و دستمزد پرداخت شد، و حساب ملزومات 60.000.000 بدهکار و حساب موجودی نقد 60.000.000 ریال بستانکار شد.
- از مشتری 30.000.000 ریال دریافت شد، و حساب موجودی نقد 2.000.000 ریال بدهکار و حساب درآمد خدمات 2.000.000 ریال بستانکار شد.
- 8.600.000 ریال ملزومات خریداری شد، و حساب ملزومات 6.800.000 ریال بدهکار و حساب‌های پرداختنی 6.800.000 ریال بستانکار شد.
اشتباهات را بدون معکوس کردن ثبت نادرست، تصحیح کنید.
محدودیت دسترسی به جواب تمرین
-
نمایش جواب تمرین برای اعضای ویژه حسابیار در نظر گرفته شده است.
محدودیت دسترسی به جواب تمرینات و سوالات
مشاهده جواب تمرینات و سوالات فقط برای اعضای ویژه حسابیار امکان پذیر است.
ترتیب پیشنهادی حسابیار برای خواندن مطالب فصل تکمیل چرخ حسابداری:
